Gebouwde rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten

Met zijn lange geschiedenis van doorbraken en verleggingen vormt de Lekdijk een belangrijk cultuurhistorisch element. De dijk passeert daarnaast ook andere cultuurhistorische relicten. Zo zijn diverse boerderijen langs de dijk bestempeld als gemeentelijk of rijksmonument. Binnendijks bij Schalkwijk ligt het oude dijkmagazijn de Heul, wat vroeger diende als vergadercentrum voor dijkgraaf en hoogheemraden en als commandopost bij hoogwater. Tegenwoordig is het een museum over de geschiedenis van het Eiland van Schalkwijk. Het hele complex is daarnaast ook aangemerkt als rijksmonument. Vlakbij op de dijk staat de oude dijkpaal de Heul. De aanwezige grenspaal is eveneens rijksmonument.

Een stuk naar het oosten staat in de gemeente Wijk bij Duurstede het oude Waakhuis met magazijn ‘De Doornboom’ (aangewezen rijksmonument). Het waakhuis is van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde als gaaf en herkenbaar voorbeeld van een dijkmagazijn en waakhuis. Ook is het object van landschappelijke waarde vanwege de ligging aan de Lekdijk.

Hier staat ook een voormalige steenfabriek, dit bouwwerk met ringoven en karakteristieke schoorsteen is een beschermd rijksmonument.

Kaart van de cultuurhistorische bouwwerken en monumenten
Figuur 3-17: Kaart van de cultuurhistorische bouwwerken en monumenten
Het oude dijkmagazijn ‘De Heul’
Figuur 3‑18: Het oude dijkmagazijn ‘De Heul’
Dijkpaal de Heul
Figuur 3-19: Dijkpaal de Heul
Het oude waakhuis ‘De Doornboom’
Figuur 3-20: Het oude waakhuis ‘De Doornboom’