Locatie 1a

Kaart met ruimtebeslag op luchtfoto kansrijke oplossingen locatie 1a
Figuur 7‑2: Kaart met ruimtebeslag op luchtfoto kansrijke oplossingen locatie 1a

Voor locatie 1a is er één kansrijke oplossing: een constructie (verticale pipingmaatregel) (zie Hoofdstuk 6). In Figuur 7‑2 is het ruimtebeslag weergeven voor de constructie. Deze wordt hieronder beoordeeld op de criteria die in Hoofdstuk 5 zijn gepresenteerd. Afgesloten wordt met een tabel waarin alle beoordelingsscores zijn aangegeven.
 

Technische aspecten

Een constructie in de ondergrond zoals voorzien op deze locatie vergt geen beheer en onderhoud wanneer uitgegaan wordt van de traditionele uitvoering met een stalen damwand; voor innovatieve technieken (zoals SoSEAL of Grofzandbarrière) is mogelijk een grotere inspanning voor beheer en onderhoud nodig. Reguliere inspectie van constructies is zeer beperkt nodig. De bereikbaarheid voor inspecties blijft gelijk aan de huidige situatie. De keuze tussen traditionele en innovatieve technieken voor de constructie wordt pas gemaakt bij nadere uitwerking van het Voorkeursalternatief. Het dijkprofiel blijft gelijk aan de huidige situatie; onderhoud van de taluds blijft qua inspanning gelijk aan de huidige situatie.

Constructies bieden beperkte mogelijkheden tot uitbreiding wanneer dat in de toekomst nodig zou zijn (bij versterking met grond is dat eenvoudiger). Traditionele constructies zijn goed uitvoerbaar, er kan gewerkt worden vanaf de dijk. Innovatieve technieken vergen doorgaans meer inspanning, maar worden in het kader van de dijkversterking alleen gekozen wanneer deze binnen de beschikbare tijd uitgevoerd kunnen worden.

Duurzaamheid

De constructieve oplossing heeft geen invloed op de milieuhygiënische bodemkwaliteit. Er komt bij deze oplossing geen grond vrij die in het project kan worden hergebruikt; Bij de keuze van het soort constructie (innovatie of traditioneel) kan circulariteit een grote rol spelen. Deze keuze wordt pas in de volgende fase “de planuitwerking” gemaakt. Bij het keuzemoment in de planuitwerking is het goed om circulariteit mee te nemen.

De milieukosten voor deze oplossing hangen sterk samen met het type constructie dat wordt toegepast, de gebruikte materialen en de wijze van uitvoeren. In de Verkenningsfase is er nog geen keuze gemaakt voor het soort constructie (traditioneel of innovatief), voor de milieukosten is er nu nog uitgegaan van een stalen damwand. Deze milieukosten zijn weergegeven in Tabel 7‑1. Deze zijn berekend met DuboCalc. Een uitgebreide toelichting staat in de Nota MKI dijkversterking Irenesluis – Culemborgse Veer 2023 [@tzt link toevoegen]. In deze nota is ook toegelicht dat kosten afhankelijk van de gekozen innovatie een stuk lager kunnen uitvallen.

Tabel 7‑1: Milieukosten locatie 1a 

Locatie / Kansrijke oplossing

Constructie

1a

€ 454.692 MKI

Natuur

De dijkversterkingsmaatregelen worden niet uitgevoerd in Natura 2000- of NNN-gebied (het buitendijks gebied grenzend aan de dijk behoort wel tot NNN-gebied; daar zijn echter vooralsnog geen versterkingsmaatregelen voorzien). Tijdens uitvoering zou de emissie van stikstof vanuit het materieel dat voor de dijkversterking wordt ingezet wel negatieve effecten kunnen hebben op Natura 2000-gebieden in de omgeving. In juni 2023 worden voor stikstof nog berekeningen uitgevoerd met de rekentool AERIUS. Streven is om de dijkversterking emissieloos uit te voeren.

Voor de dijkversterking en de maatregelen die aanvullend op deze locatie uitgevoerd worden voor de beheeropgave is op deze locatie geen kap van bomen of demping van watergangen voorzien. Algemeen aandachtspunt is wel het voorkomen van beïnvloeding van het leefgebied van algemeen voorkomende soorten: zoogdieren, amfibieën en algemene broedvogels.

De gekozen oplossing heeft geen negatieve effecten op gebieden die relevant zijn voor het behalen van doelstellingen uit de Kaderrichtlijn Water (KRW).

Water

De gekozen oplossing vergt geen demping van oppervlaktewater binnendijks. Ook zijn er geen maatregelen aan de rivierzijde van de dijk voorzien en daardoor ontstaan er geen effecten op de rivier.

Archeologie en monumenten

De gekozen oplossing heeft geen directe effecten op archeologische waarden of monumenten. Aandachtspunt is nog wel het effect van trillingen op monumenten bij het aanbrengen van damwanden; dit dient te worden onderzocht in de Planuitwerkingsfase.

Landschap
Schaal en continuïteit dijkprofiel
Geen effect; constructie heeft geen invloed omdat de versterkte dijk met een constructieoplossing het huidige dijkprofiel niet aantast. Er is dus geen verandering van de schaal en continuïteit van het dijkprofiel.

Herkenbaarheid hoofdvorm van de dijk
Geen effect; constructie heeft geen invloed op de hoofdvorm van de dijk. Het verandert de kruin, taluds, kruin- en teenlijn en bermen niet.

Huidig dijktracé
Geen effect; constructie heeft geen invloed op de ligging van het huidige dijktracé, de locatie van de dijk inclusief bochten en knikpunten wordt in stand gehouden.

Landschappelijke structuren
Geen effect; constructie heeft geen invloed op landschappelijke structuren omdat het geen landschappelijke elementen aantast.

Gebruiksfuncties

De gekozen oplossing vergt geen ruimtebeslag bij woningen of bedrijfspanden, en na realisatie wordt door de keuze voor een ondergrondse constructie het woongenot niet aangetast. Tijdens realisatie kan wel hinder ontstaan door trillingen bij de woningen Lekdijk 6, 8 en 10 en 12 en Scheidingsweg 1, met name bij de keuze voor traditionele damwanden. Dit vergt nader onderzoek bij uitwerking van het ontwerp; trillingen zijn daarbij een criterium waarop de verschillende typen constructies tegen elkaar worden afgewogen.

Eventuele effecten op het grondwater worden bepaald door de mate waarin een constructie een belemmering kan vormen voor de stroming van grondwater onder de dijk door. Deze belemmerende werking wordt pas significant als een watervoerend zandpakket voor meer dan de helft wordt afgesloten met een niet-waterdoorlatende wand, zoals een damwand. Op deze locatie is een damwand nodig die door zijn diepte circa 30% van het watervoerend zandpakket onder de dijk doorsnijdt. Dit levert verwaarloosbare effecten op voor de grondwaterstanden rond de dijk. Vernatting of verdroging op agrarische percelen en wateroverlast of zettingen van panden is daarmee uitgesloten.

Kosten

De investeringskosten van deze oplossing worden geschat op € 11,3 mln. De levensduurkosten (investerings-, beheer- en onderhoudskosten) bedragen naar schatting € 14,8 mln. Een onderbouwing van deze kosten staat in de Nota kostenraming kansrijke oplossingen (2023).

Tabel 7‑2 Samenvatting beoordeling locatie 1a 

criterium

subcriterium

score

oplossing 1:

constructie

Techniek

  

Beheerbaarheid

Gemak om te beheren en te onderhouden

0

 

Inspecteerbaarheid (regulier en bij crisis)

0

Uitbreidbaarheid

Mate waarin uitbreiding mogelijk is.

-

Uitvoerbaarheid

Hoe complex (logistiek en ervaring) is de uitvoering?

0

 

Past de uitvoering in de beschikbare tijd?

0

Duurzaamheid

  

Duurzaamheid: bodem

Effect op milieuhygiënische bodemkwaliteit

0

Duurzaamheid - Mílieukosten (incl. CO2)

Milieukosten inzet materieel en materiaal

€ 454.692 MKI

Duurzaamheid: circulariteit

Mate waarin vrijkomende grond in het project kan worden hergebruikt

0

Milieu en omgeving

  

Natuur: N2000

Effect op instandhoudingsdoelstellingen Natura 2000-gebieden

-

Natuur: NNN

Effect op Natuurnetwerk Nederland (NNN)

0

Natuur: soorten

Effect op (leefgebieden van) beschermde soorten

-

Natuur: bomen

Effect op bomen en houtopstanden

0

Natuur: KRW

Effect op ecologisch relevant areaal Kaderrichtlijn Water (KRW)

0

Water: opp.water

Omvang benodigde demping binnendijks oppervlaktewater

0

Water: rivier

Rivierkundige effecten

0

C&A: archeologie

Effect op archeologische waarden

0

C&A: monumenten

Effect op monumenten

0

Landschap: schaal & continuiteit

Schaal en continuïteit dijkprofiel

0

Landschap: herkenbaarheid dijk

Effect op herkenbaarheid hoofdvorm van de dijk

0

Landschap: dijktracé

Ligging t.o.v. huidig dijktracé

0

Landschap: structuren

Effect op landschappelijke structuren

0

Gebruiksfuncties

  

Ruimtebeslag woningen

Aantal woningen dat wordt geraakt

0

Ruimtebeslag op bedrijfspanden

Aantal bedrijfspanden dat wordt geraakt

0

Vernatting-verdroging agrarisch

Kans op vernatting of verdroging op agrarische percelen

0

Wateroverlast of zettingen panden

Kans op wateroverlast of zettingen bij woningen of bedrijfsgebouwen

0

Woongenot

Effect op woongenot

0

Hinder - trilingen

Kans op hinder door trillingen

- -

Kosten

  

Investeringskosten

Directe bouwkosten inclusief vastgoed

€ 11,3 mln*

Levensduurkosten

Combinatie van investeringskosten, beheer- en onderhoudskosten en vervangingskosten

€ 14,8 mln*