4.3 Inpassingsopgave

Het niveau van ruimtelijke kwaliteit in het projectgebied dient na uitvoering van de dijkversterkingsmaatregel minimaal gelijk te blijven aan de oorspronkelijke situatie. Daarom wordt voor het ontwerp van de dijkversterking Irenesluis - Culemborgse Veer breder gekeken dan alleen naar de technische uitgangspunten ten behoeve van het oplossen van de waterveiligheidsopgave. De inpassingsopgave beschrijft de in te passen bestaande functies en waarden bij het realiseren van de waterveiligheidsopgave. De huidige ruimtelijke kwaliteit van de dijk en haar omgeving staat beschreven in het Ruimtelijk Kwaliteitskader Dijkversterking Irenesluis - Culemborgse Veer. Daarin is het karakter van het gebied vertaald naar een ruimtelijke visie die gebaseerd is op de zeven visiepunten die in het Kwaliteitskader voor de gehele Sterke Lekdijk zijn benoemd:

1. Ontwikkel de dijk als een leesbare en krachtige verdediging tegen het water;

2. Maak de geschiedenis van de dijk zichtbaar;

3. Geef vorm aan het landschap vanuit historische inspiratie;

4. Maak de dijk een beleving voor alle gebruikers, versterk de dijk als recreatieve as;

5. Gebruik de dijk als ecologische verbinding;

6. Maak een zichtbare relatie tussen de dijk en kruisende structuren;

7. Behoud woningen en beplantingsstructuren.

In de uitwerking voor de dijkversterking Irenesluis - Culemborgse Veer zijn de punten 2 en 3 samengevoegd. Deze twee punten zijn namelijk verbonden met elkaar, omdat de dijk en zijn omgeving onderdeel zijn van hetzelfde landschap en landschapshistorie. Daarnaast moet de afwerking van de dijk uiteraard voldoen aan de eisen die gesteld worden aan de functie als waterkering en tegelijk ook aan het ontwikkelen van soortenrijke kruiden- en grasvegetaties. Dit om de basis voor een ecologische verbindingszone te optimaliseren. Bovenstaande visiepunten zullen gedurende het gehele ontwerpproces worden gebruikt om te zorgen dat het ontwerp goed in te passen is en past bij de gebiedsopgave. De visiepunten zijn in het Ruimtelijk Kwaliteitskader Dijkversterking Irenesluis - Culemborgse Veer verder uitgewerkt in richtlijnen en ontwerpprincipes. De richtlijnen en ontwerpprincipes doen uitspraken op vier schaalniveaus:

• Landschap (de dijk in zijn geheel);

• Dijkprofiel (vorm van de dijk);

• Materialisatie (materiaal en bekleding van de dijk);

• Elementen (objecten of plekken op de dijk).

In de verkenningsfase van de dijkversterking zijn met name de schaalniveaus 'landschap’ en ‘dijkprofiel’ van belang, omdat deze gaan over de vormgeving, ligging en continuïteit van de dijk. Dit zijn bij de totstandkoming van een Voorkeursalternatief de belangrijke hoofdkeuzes. De schaalniveaus ‘materialisatie’ en ‘elementen’ zijn met name van belang in de planuitwerkingsfase (na de verkenningsfase), omdat in deze fase meer gedetailleerd aan het dijkontwerp wordt gewerkt.